Tulipana. Veilig stellen van bedreigd Nederlands erfgoed in Brazilië.

Vorig jaar verscheen van de hand van Lodewijk Hulsman een archiefgids waarin de in Nederland aanwezige bronnen betreffende de Nederlandse groepsemigratie naar Brazilië in kaart wordt gebracht. Deze archiefgids kwam tot stand in het kader van het Gedeeld Cultureel Erfgoedprogramma, waarin Brazilië een van de focuslanden is van het beleid van de Nederlandse overheid. Als vervolg hierop wordt momenteel gewerkt aan een programma dat zich richt op het cultureel erfgoed dat op de groepsvestigingen zelf aanwezig is. Dit programma heeft inmiddels de naam TULIPANA gekregen.

IMAGE_213Het TULIPANA programma heeft tot doel het bedreigde cultureel erfgoed van Nederlandse emigranten en expats in Brazilië veilig te stellen en tevens dit materiaal digitaal te ontsluiten. Samen met vrijwilligers werken we aan de inventarisatie, conservering, digitale ontsluiting en het beschikbaar stellen van de bronnen: foto’s, Nederlandstalige archieven en Nederlandstalige week- en maandbladen.

Tulipana doet dit niet alleen voor de emigranten en hun nazaten zelf, maar ook voor familieleden en geïnteresseerden in Nederland en elders in de wereld. Met het online publiceren van de bronnen wordt het materiaal tevens toegankelijk voor (Nederlandstalige) onderzoekers (historici, antropologen, taalonderzoekers, etc.).

Het project is gericht op een duurzame oplossing. Na afloop van het project zal het website-beheer en/of de digitale bestanden worden overgedragen aan partijen die verder kunnen gaan met het proces van digitaliseren, beschrijven en publiceren van het bronmateriaal.

Samenvattend zijn de vijf doelstellingen:

  1. Verbeteren van het behoud van het cultureel erfgoed
  2. Ontwikkelen van een database van de collectie
  3. Ontwikkelen en implementeren van de online publicatie
  4. Leveren van duurzame oplossingen
  5. Bronnen presenteren aan het publiek

De lokale musea van de Nederlandse groepsvestigingen Castrolanda en Holambra hebben het Centre for Global Heritage and Development in Leiden, dat optreedt als penvoerder van Tulipana, gevraagd om assistentie bij het conserveren van het lokale cultureel erfgoed en het verbeteren van de toegankelijkheid van de historische bronnen. Het projectteam streeft ernaar deze werkzaamheden ook te verrichten ten behoeve van de erfgoedinstellingen in de andere Nederlandse groepsvestigingen. Zij worden uitdrukkelijk uitgenodigd zich bij dit project aan te sluiten.

Hoewel er in verschillende groepsvestigingen aandacht is voor het Nederlands cultureel erfgoed, ontbreekt het de vrijwilligers van deze erfgoedinstellingen aan kennis en middelen voor een adequate conservering en ontsluiting van dit erfgoed. Met name het papieren erfgoed wordt in meerdere opzichten bedreigd. Allereerst zijn veel archiefmateriaal en publicaties (week- en maandbladen) uit de pioniersfase (tot ca. 1970) geschreven in het Nederlands. Met het verdwijnen van de eerste generaties staat de kennis van de Nederlandse taal onder druk. Vroeg of laat zal die kennis geheel verdwijnen. Dit betekent dat het schriftelijk materiaal voor de nazaten van de emigranten praktisch ontoegankelijk wordt. Verder wordt dit schriftelijk materiaal vaak in matige tot slechte omstandigheden bewaard. Het (sub)tropische klimaat in Brazilië is niet gunstig voor het langdurig bewaren van papier en inkt. Kennis over de mogelijkheden om de bewaarcondities te verbeteren ontbreekt. Zo zijn foto’s reeds verbleekt en aan elkaar geplakt. Als gevolg van het verdwijnen van het documentair erfgoed van de Nederlandse migranten zal de kennis van de pioniersjaren van deze groepsvestigingen mogelijk worden gereduceerd tot enkele populair historische clichés.

Voor meer informatie zie: www.tulipana.org

Like ons op www.facebook.com/landverhuizers

 


Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *